Gradske vlasti Praga namjeravaju da renoviraju pravoslavnu Crkvu Uspenja Presvete Bogorodice na Olšanskom groblju u čijoj kripti su kosti 130 srpskih vojnika i čiji je ktitor bio kralj Aleksandar Prvi Karađorđević, a da poslije toga ne dozvole Božije službe u ovom hramu koji su označili kao “komunalni problem”.
U ovoj crkvi se uzdaju u lične veze predsjednika Srbije Aleksandra Vučića i bivšeg češkog predsjednika Miloša Zemana, te ukazuju da je u Beogradu prošle godine Pragu vraćena renovirana zgrada Češkog doma, kao i da je Srbija Česima vratila sve njihove zgrade koje su izgradili prije Drugog svjetskog rata, obezbijedivši i novac za restauraciju.
U dopisu gradskih otaca Crkvenim opštinama Sveti knez Lazar i Olšanskoj, upućenog sveštenicima Srđanu Jablanoviću i ocu Romanu koji službuju u ovoj svetinji, piše da od sutra gradske vlasti nameravaju da “renoviraju” crkvu, i to bez roka početka i završetka radova i sa jasnom namerom da posle toga ne dozvole Božju službu.
Protojerej Srđan Jablanović rekao za “Večernje novosti” da agonija traje više od dvije godine, kada je prvi put saopšteno da je ova crkva “komunalni problem Praga”, te smatra da sve ovo ima veze sa ratom u Ukrajini.
“Pre malo više od mesec dana je, na primer, na zatvorenoj sednici Odbora za bezbednost češkog Senata, Pravoslavna crkva okarakterisana kao bezbednosni problem češke države”, rekao je otac Srđan.
Prota Jablanović naglašava da pravoslavna crkva nije nikome prijetnja, te navodi da se na službama u ovoj crkvi odnedavno okuplja najveći broj izbjeglih Ukrajinaca koji ne žele da se mole u novoproglašenim crkvama ukrajinskog predsjednika Vladimira Zelenskog.
“Ali, oni se samo mole Bogu… U Crkvi Uspenja Presvete Bogorodice vikendom i praznicima dolazi do 1.000 ljudi. Česi, Rusi, Srbi, Makedonci, Bugari, Gruzini… Dve službe se obavaljaju. Neretko se okupi više vernika nego u crkvama rimokatolika i protestanata u centru Praga”, istakao je protojerej Jablanović.
Prota Jablanović kaće da u ovom hramu nisu odobrene služe čak ni subotom ni nedjeljom, kada nema majstora, što je inače u Češkoj uobičajeno.
“Mi tu služimo do 1924. godine. Politika opet pobeđuje Boga… Verujte, od kada je ova nesreća u Ukrajini, po čitav dan dolaze izbegli ljudi iz te zemlje sa svojim strašnim sudbinama da potraže utehu i reči ohrabrenja. Pomažemo koliko možemo. U petak je sa nama bio i najpoznatiji češki sportista ikad, hokejaš Jaromir Jagar, koji je kršten na Olšanima. Pa ljudi, mi ovde imamo oko 150 krštenja godišnje, tu su venčanja, opela”, rekao je otac Srđan.
Crkva Uspenja Presvete Bogorodice se nalazi pod upravom pomjesne Pravoslavne crkve čeških zemalja i Slovačke i gdje se neprekidno služi Bogu od novembra 1924. godine.
U kripti crkve nalaze se kosti 130 srpskih junaka pomrlih u logorima Austrougarske od 1914. do 1918. godine, dok se u maloj Crkvi Uspenja Presvete Bogorodice nalazi košulja kralja Aleksandra Prvog, pokrovitelja pravoslavlja u Češkoj, koju je nosio tokom atentata u Marselju, te njegovo zvono, darovano 1924. godine.
Crkva Uspenja Presvete Bogorodice u Pragu bila je pod jurisdikcijom Srpske pravoslavne crkve do 1947. godine.
Pravoslavna crkva čeških zemalja i Slovačke osnovana 1921. godine nakon Prvog svjetskog rata, a prvi mitropolit Gorazd došao je iz fruškogorskih manastira, gdje se ranije zamonašio.