Predsjednik SAD DŽozef Bajden produžio je za još godinu dana izvršnu uredbu o vanrednoj situaciji za Balkan, ocjenjujući da situacija na Balkanu i dalje predstavlja prijetnju po nacionalnu bezbjednost i spoljnu politiku SAD.
“Akcije osoba koje ugrožavaju mir i međunarodne napore za stabilizaciju na Balkanu, uključujući akte ekstremističkog nasilja i remetilačke aktivnosti, i situacija na Balkanu, koja ometa napredak ka efikasnom i demokratskom upravljanju i punoj integraciji u transatlantske institucije, se nastavljaju i predstavljaju neobičnu i izuzetnu prijetnju po nacionalnu bezbjednost i spoljnu politiku SAD”, navodi se u saopštenju, koje je potpisao američki predsjednik.
U saopštenju se navodi da bi zbog toga vanredna situacija za Balkan trebalo da ostane na snazi nakon 26. juna ove godine.
Prva takva izvršna uredba donesena je 26. juna 2001. godine.
U obrazloženju je navedeno da su primijenjene odrednice Zakona o međunarodnim ekonomskim vanrednim ovlaštenjima u kojoj su navedene “neobične i izuzetne prijetnje po bezbjednost zemlje i spoljnu politiku SAD”.
Navodi se da se ove mjere odnose na Sjevernu Makedoniju, sprečavanje primjene Dejtonskog sporazuma u BiH ili Rezolucije 1244 Savjeta bezbjednosti UN.
Predsjednik SAD je naknadno izmjenio tu uredbu Izvršnom naredbom 13304 od 28. maja 2003. godine, kako bi bili preduzeti dodatni koraci u vezi sa određenim radnjama koje ometaju sprovođenje, između ostalog, Ohridskog okvirnog sporazuma iz 2001. u odnosu na Sjevernu Makedoniju.
Takođe, 8. juna 2021. godine donesena je i Izvršna naredba 14033, kojom je proširen obim vanrednog stanja na nacionalnom nivou.
U ovoj naredbi navodi se da je situacija na teritoriji bivše SFRJ i Albanije tokom protekle dvije decenije, uključujući podrivanje poslijeratnih sporazuma i institucija nakon raspada bivše SFRJ, kao i široko rasprostranjenu korupciju u raznim vladama i institucijama na Balkanu, ometa napredak ka efikasnom i demokratskom upravljanju i punoj integraciji u transatlantske institucije, i stoga predstavlja neobičnu i izuzetnu prijetnju po nacionalnu bezbjednost i spoljnu politiku SAD, navodi se na sajtu Bijele kuće.