Ukrajina među Evropljanima i dalje uživa široku podršku, ali skoro dvije godine nakon ruske invazije jedva 10 odsto njih sada vjeruje da ona može pobijediti Rusiju, dok se najizglednijim ishodom rata smatra neki oblik “kompromisnog rješenja”, pokazalo je istraživanje širom Evropske unije.
Kako navodi “Gardijan”, ova promjena stava – pošto je u ovo vrijeme prošle godine među Evropljanima preovlađivalo mišljenje stav da Ukrajina mora da povrati svu svoju izgubljenu teritoriju – zahtijevaće da političari zauzmu realističniji pristup, koji se fokusira na definisanje šta prihvatljiv mir zapravo mora značiti, tvrde autori izvještaja.
“Da bi opravdali nastavak evropske podrške Ukrajini, lideri EU će morati da promijene način na koji govore o ratu”, rekao je koautor Mark Leonard iz Evropskog savjeta za spoljne odnose (ECFR), koji je naručio anketu.
Većina Evropljana “očajnički želi da spriječi pobjedu Rusije”, ali ne vjeruje da Kijev može da pobijedi u vojnom smislu, rekao je Leonard, što znači da bi najubjedljiviji argument za sve skeptičniju javnost bio da bi nastavak pomoći “mogao da dovede do održivog mira postignutog kroz sporazum koji favorizuje Kijev, a ne pobjeda Putina”.
Januarska anketa u 12 država članica EU – uključujući Francusku, Njemačku, Mađarsku, Italiju, Holandiju, Poljsku, Španiju i Švedsku – pokazala je da su zastoj ukrajinske kontraofanzive, rastući strah od promjene američke politike i izgledi da bi Donald Tramp mogao osvojiti drugi predsjednički mandat, podstakli pesimizam u vezi sa ishodom rata.
Ispitivanje javnog mnjenja urađeno je prije povlačenja Ukrajine iz Avdejevke, tokom posljednjeg vikenda, što je najznačajnija vojna pobjeda Rusije od zauzimanja Bahmuta u maju 2023.
Anketa, obrađena u izvještaju pod nazivom “Ratovi i izbori: Kako evropski lideri mogu da održe javnu podršku Ukrajini”, otkriva da samo jedan od 10 Evropljana u 12 ispitanih zemalja vjeruje da će Ukrajina pobijediti na bojnom polju, dok je dvostruko više (20 odsto) predviđa pobjedu Rusije. Čak i u najoptimističnijim zemljama – Poljskoj, Švedskoj i Portugalu – manje od petine (17 odsto) vjeruje da bi Kijev mogao pobijediti.
Najčešće mišljenje, koje dijeli u prosjeku 37 odsto ispitanika, jeste da će se rat završiti kompromisnim rješenjem – iako u nekim zemljama više vole taj ishod nego u drugim. U Švedskoj (50 odsto), Portugalu (48 odsto) i Poljskoj (47 odsto), ispitanici su češće rekli da Evropa treba da pomogne Ukrajini da uzvrati, dok u Mađarskoj (64 odsto), Grčkoj (59 odsto), Italiji (52 odsto) ) i Austriji (49 odsto), više su bili za to da EU pogura Kijev da prihvati nagodbu.
U Francuskoj, Njemačkoj, Holandiji i Španiji mišljenja su bila ravnomjerno podijeljena.
Anketa je, takođe, pokazala da mnogi Evropljani sve više smatraju da je rat Rusije protiv Ukrajine od direktnog značaja za njih. Trećina (33 odsto) je rekla da je taj sukob imao veći uticaj na njihovu zemlju, odnosno na Evropu (29 odsto), nego rat na Bliskom istoku, u poređenju sa 5 odsto koji su rekli suprotno po te obje tačke.
Mogući Trampov povratak u Bijelu kuću je, inače, širom Evrope viđen kao loša vijest, a 56 odsto ispitanika reklo je da bi bili razočarani ako bi bivši predsjednik SAD bio ponovo izabran. Jedini izuzetak je Mađarska, gdje je 27 odsto ispitanika reklo da bi bilo zadovoljno Trampovim povratkom, a 31 odsto razočarano.
Ako bi SAD obustavile vojnu pomoć Ukrajini pod Trampovim predsjedavanjem, 41 odsto Evropljana je reklo da bi EU trebalo ili da poveća svoju podršku ili da je zadrži na sadašnjem nivou, dok bi 33 odsto više voljelo da EU slijedi vođstvo SAD.
Na drugu godišnjicu rata i Ukrajini, autori izvještaja zaljučuju da Evropljani nisu u “herojskom raspoloženju”, pa čak ni optimisti po pitanju situacije, mada se njihova privrženost sprečavanju ruske pobjede nije pomjerila.
Izazov za zapadne kreatore politike, piše u izvještaju, je da riješe dihotomiju pada povjerenja javnosti u ishod rata i želje da zadrže podršku za spriječavanje pobjede Rusije.
“Kako Evropa i SAD budu ulazile u izbornu sezonu, potraga za definisanjem mira biće kritično bojno polje. Lideri će morati da pronađu novi jezik koji odgovara trenutnim osjećanjima”, napisali su autori izvještaja.
